Ispitivanje steriliteta kod žena

Da bi se utvrdio uzrok neplodnosti, potrebno je uraditi seriju testova. U svakom slučaju, oboje, i muškarac i žena treba da se podvrgnu testiranju. Ljudski reproduktivni sistem je vrlo kompleksan, pa testiranje može trajati i po nekoliko meseci. Pre nego što žena odluči da se testira, prvo mora da razgovara sa svojim partnerom. Par mora biti psihički pripremljen. Kada se uzrok otkrije, pristupa se adekvatnom tretmanu.

Opšti ginekološki pregled

Opšti pregled uključuje ginekološki pregled, PAPA test, istoriju bolesti, pitanja koja se odnose na menstrualni ciklus i seksualne navike. Doktor treba da utvrdi koje vrste ljekova pacijentkinja koristi, da li pije alkohol, da li je pušač, da li koristi ilegalne droge, pregled dojki uz obraćanje pažnje na aksilarnu i pubičnu dlakavost. Osim toga, treba utvrditi metod kontracepcije koji je žena uobičajeno koristila. Vrlo je važno utvrditi da li žena ima neku seksualno prenosivu bolest. Ako ima, onda treba uraditi još niz adekvatnih testova.

Ultrazvučni pregled

Ultrazvučne tehnike su veoma moćno sredstvo u dijagnosticiranju građe i dijelom funkcije organa reprodukcije. Prednost im je što su jednostavne i neškodljive. Mogu biti transabdominalne (pregled preko stomaka) ili transvaginalne (pregled kroz rodnicu). Pregled se može izvršiti 2D, 3D, 4D tehnikama, sa crno bijelim ili color Doplerskim skenom, gdje su ove posljednje tehnike preciznije.
Ultrazvučnim pregledom detektiramo poziciju, veličinu i strukturu materice, moguće probleme kakav je najčešće miom. Miom evaluiramo mjerenjem veličine, volumena i pozicije, objektiviziramo sa color Dopplerom njegovu prokrvljenost, potencijal za rast. 3D ultrazvukom utvrdimo njegovu tačnu poziciju, volumen, prokrvljenost i eventualnu smetnju za zatrudnjivanje, a time i potrebu za hirurškim odstranjivanjem.

Hormonski status

Hormonski status se radi rutinski tako što se iz krvi analiziraju hormoni reprodukcije (FSH, LH, E2, prolaktin) i hormoni štitne žlijezde (TSH, T3 i T4). Za utvrđivanje rezerve jajnika se radi Anti Mülerov hormon (AMH). Po potrebi se mogu kontrolisati i drugi hormoni (insulin, hormoni nadbubrežne žlijezde i sl.).

Mikrobiološka ispitivanja

Bakteriološki testovi otkrivaju postojanje ili nepostojanje izvesnih bakterija (Klamidija, Mikoplazma i Ureaplazma) i infekcija. Uzima se bris cerviksa.

Folikulometrija- funkcionisanje ovulacije

Ultrazvučno praćenje rasta, sazrijevanja i pucanja folikula (ovulacije) kao i karakteristika sluzokože materice (morfologija i debljina endometrijuma).

Genetsko testiranje

Genetsko testiranje je važno za utvrđivanje genetskih predispozicija za pojavu steriliteta.

HSG – Histerosalpingografija

HSG je dijagnostička metoda kojom utvrđujemo prohodnost jajovoda. Izvodi se rutinski, kontrastom kontrolisanim power doppler ultrazvukom. Indikacija za HSG je sumnja da jajovod nije prohodan. Jajna ćelija se nakon ovulacije oslobađa iz jajnika, prolazi kroz jajovode, gdje se susreće sa spermatozoidima kada se dešava oplodnja. Ukoliko su jajovodi neprohodni začeće je nemoguće (ili kod manjeg oštećenja otežano). U slučaju neprohodnosti jajvoda najdjelotvornija je metoda vantjelesne oplodnje. U nekim slučajevima rekanalizacija jajovoda se pokušava sa laparoskopijom.
Pod kontrolom ultrazvuka kroz poseban kateter u matericu se ubacuje tečni kontrast koji prolazi kroz šupljinu materice i jajovode do trbušne duplje. Do prolaza u trbušnu duplju dolazi kod uredne prohodnosti jajnika. Tako se mogu konstatovati i poteškoće u prohodnosti jajovoda. Ovako izveden HSG je komforniji za pacijenticu, mnogo je manje bolan nego klasični HSG izvođen pod kontrolom RTG-a. Pacijentica aktivno učestvuje sa izvođačem, sarađuje, što olakšava subjektivan osjećaj bola. Pretraga traje kratko i nakon nje se može ići kući. Osim ovog dijagnostičkog efekta na ovaj način izveden HSG ima i terapijski efekat, jer kod lakših problema u prohodnosti prolazak kontrasta kroz jajovod dovodi do bolje prohodnosti i lakšeg i bržeg zatrudnjivanja.

Histeroskopija

Histeroskopija je metoda pregleda šupljine materice histeroskopom, optičkim instrumentom. Histeroskopija je jedna od endoskopskih metoda koja se izvodi u kratkotrajnoj opštoj anesteziji. Indikacije za histeroskopiju su: polip sluznice materice, submukozni miom, priraslice šupljine materice i urođene abnormalnosti u građi iste (subseptum i sl). Histeroskopija može biti dijagnostička ili opracijska. Najčešće se dijagnostička histeroskopija (u slučaju utvrđivanja problema) nastavlja u operacijsku histeroskopiju.
Operacijskom histeroskopijom se vrši korekcija ili odstranjenje struktura u građi meterice koje su utvrđene dijagnostikom. To može biti resekcija subseptuma, skidanje polipa (polipektomija), presjecanje i odstranjenje priraslica (adhezioliza), odstranjenje mioma (miomektomija), ljuštenje sluznice (ablacija endometrija).

Postkoitalni test

Postkoitalni test je vrsta brisa koji se radi nakon odnosa. Tako se obavlja ispitivanje pokretljivosti i imunološka svojstva spermatozoida u cervikalnoj sluzi žene. Izvodi se 2-3 dana pre ovulacije kada je cervikalna sluz optimalna za penetraciju, 2-6 sati nakon odnos, a normalnim nalazom smatra se 5-10 aktivnih spermatozoida. Kod lošeg PKT tragati za infekcijom (oba partnera) i antispermatozoidnim antitelima.

Laparaskopija

Laparoskopija je endoskopska metoda u kojoj u trbušnu šupljinu ulazi optički instrument (a ne hirurgova ruka). Izvodi se u opštoj anesteziji. Dijagnostička procedura obuhvata pregled i vizuelizaciju materice, jajovoda, jajnika i susjednih organa. Laparoskopijom se mogu odstraniti različite ciste jajnika, priraslice jajovoda sa susjednim organima, utvrditi prohodnost jajovoda. U slučaju njihove neprohodnosti vrši se (ako je moguće) rekanalizacija ili rekonstrukcija jajovoda. Operacijskom laparaskopijom se mogu odstraniti različiti tumori sa tijela materice, najčešće miomi.

KALENDAR ISPITIVANJA NEPLODNOSTI