Od 1978. godine, kada je rođena Lujza Braun, prva beba iz postupka vantjelesne oplodnje, ova metoda omogućila je rađanje preko 3,5 miliona djece širom sveta. Ova metoda liječenja bračne neplodnosti se nikad ne radi prva, nego se predlaže kada druge metode nisu dale rezultate.
Vantjelesna oplodnja podrazumijeva uzimanje jajne ćelije iz tijela žene, njenu oplodnju u laboratorijskim uslovima i vraćanje oplođene jajne ćelije ili embriona u matericu poslije nekoliko dana od oplodnje.
Ukoliko do trudnoće ne može doći prirodnim putem, oplodnja jajne ćelije se vrši u laboratorijskim okolnostima metodom vantjelesne oplodnje
Postupak vantjelesne oplodnje sastoji se iz nekoliko sljedećih koraka:
Priprema jajnika
Jedan od najbitnijih uslova za uspješan tretman je da na raspolaganju stoji više jajnih ćelija za vantjelesnu oplodnju. Za to je potrebna takva hormonalna priprema jajnika, gdje može da se potpomogne razvoj jajnih ćelija. Prema individualnim karakteristikama pacijentkinjama se daje dejstvujuće sredstvo injekcijom. Sazrijevanje jajnih ćelija prati doktor kontrolnim ispitivanjima, u prosjeku 2-3 puta. Kontrolna ispitivanja se uglavnom vrše pomoću ultrazvuka, ali po potrebi uzima se i krv u cilju određivanja hormona.
Uzimanje jajnih ćelija
U sljedećoj fazi vantjelesne oplodnje u operacionoj sali se vrši uzimanje jajnih ćelija. Tokom intervencije preko vagine pomoću jednog uređaja koji je montiran na glavu ultrazvuka isisava se tečnost koja sadrži jajne ćelije. To je intervencija niskog rizika, a do komplikacija vrlo rijetko dolazi. Intervencija se može izvršiti i uz anesteziju i bez nje.
Oplodnja jajnih ćelija
Dobijene jajne ćelije iz jajnika žene se stavljaju u laboratorijsku posudu u kojoj se nalaze posebni mediji, bliski po sastavu tečnosti u jajovodu. U međuvremenu, muške polne ćelije se uz pomoć laboratorijskih metoda pripremaju za oplodnju. U jednostavnijim slučajevima određeni broj spermatozoida se stavlja u jednu posudu za oplodnju zajedno sa jajnom ćelijom. U ovom slučaju muške polne ćelije na prirodan način oplođuju jajne ćelije. U slučaju muške neplodnosti, muške polne ćelije se takozvanom metodom mikro-manipulacije dostavljaju u jajnu ćeliju. Ova metoda se naziva intracitoplazmatična injekcija spermatozoida (ICSI).
Inkubacija jajne ćelije
Laboratorijska posuda koja sadrži jajnu ćeliju i spermatozoide stavlja se u inkubator koji obezbjeđuje permanentnu temperaturu identičnu tjelesnoj, gde dolazi do njenog spajanja sa spermatozoidom i započinjanja ćelijske diobe. Mikroskopskom kontrolom se već dan nakon intervencije može utvrditi da li je došlo do oplodnje. Bilo da je riječ o bilo kojoj metodi, u optimalnim slučajevima dolazi do oplodnje oko 70% jajnih ćelija. Nakon kontrole, već oplođene jajne ćelije se dalje razvijaju u inkubatoru najmanje jedan dan, a najviše 5-6 dana, sve do ugrađivanja.
Ugrađivanje (transfer) embriona
Postavljanje embriona u šupljinu materice predstavlja bezbolnu intervenciju, za pacijentkinju je to osjećaj kao da je došla na uobičajeni ginekološki pregled. Biolog izabrane embrione ubacuje u matericu kateterom koji je proizveden upravo u ovu svrhu, sterilan i jednokratan, uz minimalnu količinu rastvora hranljivih materija. Ukoliko dođe do implantacije embriona u materičnu sluznicu nastaće trudnoća koja se neće razlikovati od prirodno nastale.
Izvor: stetoskop.info
