BEBINA KRVNA GRUPA i kako je odrediti: Koje je krvne grupe moja beba?

Jedno od najčešće postavljanih pitanja u porodilištima jeste pitanje u vezi sa bebinom krvnom grupom: Koja je bebina krvna grupa? Da li ju je naslijedila od oca ili majke? Kako je moguće da nije naslijedila ni jednu, ni drugu…

Naizgled komplikovano pitanje koja je bebina krvna grupa i “kako se nasljeđuje krvna grupa?” u suštini ima vrlo jednostavan odgovor.

Bebina krvna grupa: Od čega zavisi krvna grupa?

Kao i sve naše druge osobenosti, i krvnu grupu određuje genetski materijal koji smo naslijedili, i to cjelokupan, tj. genotip.

Genotip čine svih 46 hromozoma, ili preciznije, 23 para hromozoma, od kojih smo polovinu naslijedili od majke, a drugu polovinu od oca.

Na hromozomima se nalazi mnogo gena, koji su ništa drugo nego zapisi koji određuju naše karakteristike.

Po jedan zapis „na istu temu” postoji i na hromozomu koji smo naslijedili od mame, i na njegovom “parnjaku” koji potiče od tate.

Neke osobine se nasljeđuju tako što jači zapis “pobjeđuje”, to je tzv. dominantno nasljeđivanje (npr.rupica na bradi), druge su zbir svih zapisa (kao npr.boja kože )…

Na osnovu gena naše ćelije stvaraju jedinjenja različite strukture, koja se vide na površini naših ćelija. To su antigeni.

Krvna grupa određena je prisustvom naslijeđenih antigena na površini eritrocita (crvenih krvnih zrnaca).

Antigeni koji određuju krvne grupe mogu biti protein, ugljeni hidrati, glikolipidi, glikoproteini itd. i prisutni su i u drugim tkivima.

Danas postoji 30 priznatih krvno grupnih sistema, od kojih se naviše koriste ABO i Rh.

Bebina krvna grupa i kako je odrediti:

ABO sistem krvnih grupa

Da pojednostavimo – “A” je oznaka za antigen A, “B” za antigen B, a “O” je znak da nema ni antigena A, ni antigena B.

U tabeli lijevo, prikazane su moguće kombinacije “slova”, kada se uzme po jedno od mame i tate, a u tabeli desno prikazan je “rezultat” sabiranja tih slova.

Primijetićete da je “O” slabije od A i B, tj. da bi krvna grupa djeteta bila “nulta”, ono mora od oba roditelja naslijediti po jedno “O”, u suprotnom može biti i “A” i “B” krvna grupa.

Takođe, da bi dijete bilo “AB” krvne grupe, mora naslijediti od jednog roditelja “A”, a od drugog “B”.

Pol roditelja nema nikakvog uticaja na nasljeđivanje krvne grupe! Ona se ne nasljeđuje od oca, ili od majke, nego odoba roditelja!

Rh sistem krvnih grupa

Klasifikacija krvnih grupa u ovom sistemu vrši se, takođe, na osnovu prisustva (ili odsustva) određenih antigena, a najčešće se misli na antigen “D”, pri čemu “D” označava prisustvo ovog antigena, a “d” njegovo odsustvo.

Antigen D nije jedini koji se “računa” u ovom sistemu, ali je najzastupljeniji, a samim tim i najbitniji.

U svakodnevnom govoru obično se krvna grupa u ovom sistemu opisuje kao “negativna” ( – ) ili “pozitivna” ( + ), pa kažemo jednostavnije da je neko “A pozitivna” ili “A negativna” krvna grupa npr, umjesto rogobatnog “A RhD pozitivna” ili “A RhD negativna”.

Nasljeđivanje je slično kao u ABO sistemu – od svakog roditelja po jedan “+” ili “-“, a njihov zbir odrediće da li će Rh faktor djeteta biti pozitivan ili negativan.

Da bi bio prisutan, dovoljno je da dijete naslijedi bar jedan “+”, a odsutan je isključivo ako dijete naslijedi dva “-“.

I na kraju, olovke u ruke, pa, umjesto enigmatike, ukrštajte vaše krvne grupe, a za one kojima koncentracija nije jača strana, napravili smo tabele sa mogućim rješenjima. Svi odgovori su tačni!

Autorka teksta: Dr Ivana Veljić