Do nedavno je postojalo mišljenje da je za nemogućnost začeća krivica isključivo bila na ženi. Muškarac je izuziman iz te krivice, jer je postojanje erekcije bio dovoljan dokaz njegove plodnosti. Međutim, potenciju i plodnost ne treba miješati, a upravo to pokazuju i statistike prema kojima se uzroci neplodnosti mogu naći i kod muškaraca i kod žena.
Opšti pregled
Opšti fizički pregled koji podrazumjeva pregled genitalija. Ljekar treba da dobije odgovore na osnovna pitanja o seksualnim navikama muškarca. Zatim, da li uzima neke ljekove, da li pije alkohol i pitanja koja se uopšteno odnose na životne navike.
Spermiogram
Spermiogram je osnovna pretraga kod ocjene reproduktivne sposobnosti muškarca. Ispituje se kvalitet i klinička, praktična vrijednost sjemena za oplodnju. Sjeme se može okarakterisati kao fertilno, subfertilno ili nefertilno. Dijagnoza često indicira metodu liječenja koju moramo primjeniti da bi liječenje bilo uspješno.
Ejakulat za analizu se dobija masturbacijom, nakon apstinencije od odnosa 2-7 dana. Ne preporučuje se koristiti kondome ili lubrikante, jer mogu negativno uticati na kvalitet ejakulata. Uzorak se može dati u klinici, ili donijeti u roku od sat vremena, na približno tjelesnoj temperaturi (u unutrašnjem džepu).
Spermokultura
Spermokultura je mikrobiološki pregled sjemena. Spermokultura se nekada radi rutinski (npr. kategorija paraplegičara), a obavezno poslije nalaza upale u spermiogramu. Nakon nalaza spermokulture određuje se liječenje prema antibiogramu.
Hormonski status
Kod veoma lošeg nalaza, ili azospermije često se radi hormonski status odnosno analiza FSH, LH, testosterona iz krvi. Hormonski status može pomoći u utvrđivanju opstruktivne azoospermie. Prema tim nalazima i po preporuci urologa može se raditi biopsija testisa.
Biopsija testisa
Biopsija testisa je dijagnostički postupak kojim se utvrđuje postoji li produkcija spermatozoida.
Punkcija testisa
Punkcija testisa se vrši u terapijske svrhe i dobijeno sjeme se zamrzava. Poslije se koristi za određene metode vantjelesne oplodnje.
Kariogram i mikrodelecije Y
U pojedinim slučajevima neplodnost ima genetsku osnovu. Hromozomski poremećaji na nivou polnih hromozoma otkrivaju se analizom kariograma iz krvi. Gubitak gena na Y hromozomu koji su odgovorni za nastanak muških polnih ćelija može se otkriti molekularnim DNK analizama mikrodelecija Y.